Drie jaar achter prikkeldraad

In verband met de "Indische Zomer" hebben we nu de mogelijkheid gekregen om onze mensen uit het voormalige Nederlands Indie hun verhaal te laten vertellen of schrijven via diverse bladen en kranten, aangaande ons oorlogsverleden in welke vorm dan ook,om Nederland ook ons verhaal te laten lezen.Tot nu toe was er te weinig belangstelling voor.Niet om te laten vergelijken,want dat is niet de bedoeling,maar wel om ons oorlogserleden goed tot zijn recht te laten komen en inzicht te geven in hetgeen ons is overkomen.

Wij zaten in Jappenkamen heel dicht op elkaar en werden de hele dag door de Japanners in de gaten gehouden en moesten voor alle Japanners heel diep buigen,deden we dat niet,dan kregen we harde slagen met bamboestokken en die waren verschrikkelijk. We mochten het kamp niet uit gedurende 3 jaar en hadden geen contact met de buitenwereld.

De vrouwen met hun kinderen en de mannen waren gescheiden en we wisten in de meeste gevallen niet, waar de mannen zaten. Denkt u zich eens in,wat dat betekende voor ons! De onzekerheid of de anderen nog leefden. Later werden de jongens van 10 en 11 jaar op vrachtauto's geladen en naar andere kampen getransporteerd. Wat er dan door je heengaat als moeder, is niet te beschrijven!

De kampen waren overvol, zodat er weinig ruimte was om te kunnen spelen of wandelen. Wel moesten we met een paar duizend vrouwen en kinderen elke dag op apel staan in de hete zon.We moesten allemaal op commando buigen en stil blijven, ook de kinderen. Veel ruimte om goed te kunnen slapen had men niet.Ook eten kregen we haast niet, watersoep met hier en daar een blaadje groen er in en een heel klein stukje brood,dat zo hard was,dat men er met een mes haast niet doorheen kon komen.

Fruit zagen we helemaal niet.Terwijl er in het land een overvloed aan fruit groeide. Water om te drinken was schaars,laat staan om je er in te wassen en dat met de tropische warmte.Als het in Holland een hittegolf is loopt iedereen te klagen en wij zaten elke dag in die hitte.Ga maar na wat dat betekende voor ons.

Al met al begrijpen we zelf niet hoe wij het overleefd hebben,al zijn er velen onderdoor gegaan. De kinderen kregen geen school gedurende de gehele kamptijd.Onderwijs was in de kampen verboden door de Jap. Speelgoed was er niet en onze huisdieren moesten we achterlaten. Alles was onzeker en na verloop van tijd werden we op de geblindeerde trein gezet, de hele dag zaten we in de hete trein.

"s Nachts gingen we pas rijden, waarheen dat wisten we niet en als we aankwamen werden we op vrachtauto's geladen en in weer een kamp gestopt,waar het nog erger was. Van de bevrijding hebben we niet veel gemerkt totdat we op transport naar de diverse schepen werden gebacht, en in ei-volle hutten de zee op gingen op weg naar Holland en velen zeeziek waren. En zo kwamen we in Holland aan.

Hanneke Wildervanck

Hanneke Wildervanck is de enige dochter van Predikant Wildervanck, van de Protestante Kerk in Malang, aan de Alun-alun, nu de Emanuel Kerk. Haar vader's naam staat nog steeds op het bord van Predikanten. Hij was de laatste predikant tot 1942, en overleefde de oorlog. Hanneke is nog vaak heel verdrietig en schreef bovenstaande na 60 jaar. In Malang bezoekt Pim Vroegop vrijwel wekelijks de 18.00 uur-dienst in de Emanuel Kerk.